Dr Ierotheos Spanos MD , PhD

ΒΑΡΕΑ ΜΕΤΑΛΛΑ   

Η βλαπτική επίδραση στην υγεία μας – Ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγουμε

Από τα 118 γνωστά στοιχεία στη γη , τα 95 είναι Μέταλλα.     Από αυτά, τα 35 μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα λόγω της ενάπόθεσης των και της επαγγελματικής ή καθημερινής μας έκθεσης σ’αυτά.   Από τα 35, τα 23 αποκαλούνται Βαρέα Μέταλλα γιατί έχουν πυκνότητα  > 5,0 g/cm³,  δηλ., υπερπενταπλάσια της πυκνότητας του νερού και είναι :

Αντιμόνιο , Άργυρος , Αρσενικό , Βανάδιο , Βισμούθιο , Γάλλιον, Θάλλιο , Κάδμιο , Κασσίτερος , Κοβάλτιο , Μαγγάνιο , Μόλυβδος , Νικέλιο , Ουράνιο , Πλατίνα , Σείριον , Σίδηρος , Τελλούριον , Υδράργυρος , Χαλκός , Χρυσός , Χρώμιο  και Ψευδάργυρος.       

Τα βαρέα μέταλλα έχουν φυσική γεωλογική προέλευση ή είναι αποτέλεσμα βιομηχανικής δραστηριότητας και ατμοσφαιρικής ρύπανσης.        Έχουν εξειδικευμένες χρήσεις στην ηλεκτρονική μικροσκοπία, την πυρηνική επιστήμη, τη μηχανολογία, τη σαπωνοποιία  κ.ά που εκμεταλλεύονται είτε την πυκνότητα ή τη χημεία τους.  Ωρισμένα βαρέα μέταλλα είναι ιδιαίτερα τοξικά  όπως  Αρσενικό, Κάδμιο, Μόλυβδος, Νικέλιο ,Υδράργυρος, Χαλκός, Χρώμιο και άλλα είναι απαραίτητα ως ιχνοστοιχεία για τον ανθρώπινο οργανισμό , όπως Βανάδιο, Μαγγάνιο, Σίδηρος, Κοβάλτιο, Χαλκός, Ψευδάργυρος

Ο κίνδυνος από τα βαρέα μέταλλα είναι σοβαρός γιατί δεν αποσυντίθενται ούτε με χημικά ούτε με βιολογικά μέσα. Παραμένουν στο περιβάλλον για αιώνες μολύνοντας το έδαφος , τα φυτά , το υπέδαφος , τις υδάτινες δεξαμενές επιφανειακές και υπόγειες και όλα τα ζώα με τελικό προορισμό τον άνθρωπο.

Δείτε το πλήρες άρθρο με τους αναλυτικούς Πίνακες περιεκτικότητας των τροφίμων σε Βαρέα Μέταλλα.

Πρώτος ο Denham Harman το 1956 πρότεινε την ιδέα για την ύπαρξη των «ελευθέρων ριζών» και αργότερα διετύπωσε τη βεβαιότητα ότι τα συστατικά αυτά επιταχύνουν την γήρανση μέσω της τροποποίησης λιπιδίων, πρωτεϊνών, κυτταρικού DNA και ιδιαίτερα του μιτοχονδριακού DNA.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι προϊόντα του φυσιολογικού αερόβιου μεταβολισμού. Απελευθερώνονται φυσιολογικά στον ανθρώπινο οργανισμό από τα μιτοχόνδρια, τα οποία αποτελούν για το κύτταρο, το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας. Στα κυτταρικά αυτά οργανίδια λαμβάνει χώρα η οξείδωση των τροφών (μετατροπή της τροφής σε ενέργεια).

Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου παράγονται ως υποπροϊόντα, κατά την διάρκεια παραγωγής ενέργειας με την χρησιμοποίηση οξυγόνου. Είναι μόρια με ένα ασύζευκτο, υψηλά ενεργό, ηλεκτρόνιο. Για να σταθεροπήσουν την δομή τους, αποσπούν ηλεκτρόνια από γειτονικά μόρια, μετατρέποντας τα μόρια αυτά σε ελεύθερες ρίζες. Έτσι ξεκινούν μια καταστρεπτικά ενεργό αλυσίδα προκαλώντας βλάβη σε μεγάλης σημασίας κυτταρικές δομές (πρωτεΐνες, κυτταρική μεμβράνη, DNA).

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες, που μπορούν να εξουδετερώσουν τις ελεύθερες ρίζες συμβάλλοντας στην μείωση των βλαβών που προέρχονται απ’αυτές. Δυστυχώς, το αντιοξειδωτικό μας σύστημά γίνεται όλο και πιο αδύναμο όσο μεγαλώνουμε. Μετά την ηλικία των 25, η παραγωγή των αντιοξειδωτικών παύει να αυξάνεται σε αναλογία προς την παραγωγή των ελεύθερων ριζών, οδηγώντας σε Οξειδωτικό Stress με συνέπεια τη έκπτωση σωματικών και ψυχικών λειτουργιών.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι αυτό που μας δίνει τη ζωή (Οξυγόνο) , είναι τελικά αυτό που μας την παίρνει .

Μπορούμε να αυξήσουμε το επίπεδο των αντιοξειδωτικών στο σώμα μας, καταναλώνοντας αντιοξειδωτικές τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως βιταμίνες, ένζυμα, μέταλλα και αμινοξέα. H Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) συνιστά 3,000-5,000 μονάδες ORAC (μονάδες αντιοξειδωτικής ικανότητας των τροφίμων) ημερησίως με ανάλογη αύξηση στους αθλητές.   — — — — — — — — — — — — — — — — — — —

Δείτε το πλήρες άρθρο και τον Πίνακα ORAC της αντιοξειδωτικής ικανότητας των τροφίμων

Ω 3 – Ω 6 – Ω 9    ΛΙΠΑΡΑ   ΟΞΕΑ

Τα  Ω 3 , Ω 6  είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που δεν μπορούν να παραχθούν αυτούσια από τον οργανισμό μας και για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να τα λαμβάνουμε από τη διατροφή μας (Απαραίτητα λιπαρά οξέα). Διαταραχή και ανισορροπία ανάμεσα στις ποσότητες Ω3, Ω6 και Ω9 στον οργανισμό , πολύ συχνή λόγω κακών διατροφικών συνηθειών , δημιουργεί  προβλήματα υγείας  ενώ  μια σωστή και ισορροπημένη σχέση  τους μας βοηθά να καταπολεμήσουμε πολλές διαταραχές διαφόρων συστημάτων του οργανισμού. Συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου , αποτρέπουν την κατακράτηση λίπους στην καρδιά και τα αγγεία, ευνούν τη σωστή αιμάτωση του οργανισμού, την αποφυγή θρομβώσεων, προστατεύουν από δερματοπάθειες και οδηγούν σε υγεία, ευεξία και μακροζωία. Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα ενισχύουν σε μεγάλο βαθμό την ελαστικότητα των κυτταρικών μεμβρανών του οργανισμού  και  συμμετέχουν σε κρίσιμους βιοχημικούς μηχανισμούς, μέσω των οποίων επηρεάζουν την εξέλιξη ασθενειών.

Ω 3  ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ

A-ΛΙΝΟΛΕΝΙΚΟ  ΟΞΥ  (ALA)     Αποτελεί το πρόδρομο μόριο για τη σύνθεση των Ω 3 λιπαρών οξέων EPA & DHA τα οποία είναι σημαντικά στην ανάπτυξη & λειτουργία του εγκεφάλου, του καρδιαγγειακού συστήματος & στη φλεγμονώδη αντίδραση. Το ΑLA μετατρέπεται σε EPA, σε ποσοστό  8-20%, ενώ το ποσοστό μετατροπής του σε DHA είναι  0.5-9%. ΕΙΚΟΣΙΠΕΝΤΑΝΟΙΚΟ  ΟΞΥ  (EPA)   ΔΟΚΟΣΑΕΞΑΕΝΟΙΚΟ  ΟΞΥ  (DHA)            Τα  Ω 3 λιπαρά οξέα περιέχονται σε : — Ψάρια του αφρού, κολιός, ρέγγα, σολωμός, γαύρος, σκουμπρί, μαρίδα, μπακαλιάρος ,  σαρδέλες, τόνος, μουρούνα, γαρίδα, πέστροφα, ψάρια ψυχρών θαλασσών   — Καρύδια, Λιναρόσπορο, Φασόλια, Φύκια, Φυλλώδη λαχανικά , Σόγια .             Συνοπτικά  τα οφέλη των Ω 3 λιπαρών οξέων 1.   Προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος Τα  Ω 3 λιπαρά οξέα συνδέονται με την καρδιαγγειακή υγεία χάρη στην αντιθρομβωτική τους δράση μέσω της μείωσης  της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων . Η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης αναφέρει ότι η χορήγηση Ω 3 σε δόση 1gr/ημέρα μπορεί να είναι ωφέλιμη σε ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος και σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. 2.   Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης  Μία διατροφή πλούσια σε  Ω 3  είναι ικανή να συμβάλει στη μείωση της αρτηριακής υπέρτασης. Το φαινόμενο αυτό είναι τόσο ισχυρό που παρομοιάζεται με τη μείωση της αρτηριακής πίεσης  μετά από μείωση πρόσληψης αλατιού, μείωση αλκοόλ και αύξηση σωματικής άσκησης. 3.   Μείωση τριγλυκεριδίων, ρύθμιση επιπέδων χοληστερίνης Καθημερινή πρόσληψη EPA & DHA συμβάλλει στη μείωση των τριγλυκεριδίων στο αίμα. Τα Ω 3 λιπαρά οξέα αναστέλλουν την σύνθεση της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (Low density lipoprotein-LDL) , τα υψηλά επίπεδα της οποίας σχετίζονται με αθηρωμάτωση των αρτηριών. Έχει διαπιστωθεί ότι τα άτομα με υπερχοληστεριναιμία μπορούν να ρυθμίσουν τη λιπιδαιμία τους με Ω 3 λιπαρά οξέα που ελαττώνουν τα τριγλυκερίδια κατά  25 -35 %. 4.   Ευεργετική δράση στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα Τα  Ω 3 λιπαρά οξέα DHA και EPA επηρεάζουν την εγκεφαλική λειτουργία ενεργοποιώντας την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη που επιδρούν θετικά στη διάθεση μας. Επίσης, αποτελούν βασικό δομικό συστατικό των νευρικών κυττάρων & συσχετίζονται με την εγκεφαλική λειτουργία . Μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητα μνήμης & μάθησης  & είναι πολύ σημαντικά σε παιδιά με μαθησιακές  δυσκολίες . Τα  Ω 3 από ιχθυέλαια φαίνεται ότι μπορούν να καθυστερήσουν τη μείωση της γνωσιακής λειτουργίας που παρουσιάζεται σε ηλικιωμένους. Μελέτες έχουν δείξει επίσης  ότι πρόσληψη EPA και DHA συμβάλλει θετικά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της καταθλιπτικής διαταραχής. 5.   Αντικαρκινική δράση Έρευνες έχουν δείξει ότι η πλούσια σε  Ω 3 λιπαρά οξέα διατροφή συσχετίζεται με μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διαφόρων μορφών καρκίνου , όπως του παχέος εντέρου και του μαστού.  Σύμφωνα, μάλιστα, με πρόσφατη μετα-ανάλυση , άτομα που καταναλώνουν συστηματικά  Ω 3 λιπαρά οξέα παρουσιάζουν 63% μειωμένη θνησιμότητα από καρκίνο του προστάτη. 6.   Μείωση του πόνου και των φλεγμονών  Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα λειτουργούν εναντίον της φλεγμονής.  Μειώνουν την παραγωγή ουσιών στον οργανισμό οι οποίες προάγουν τη φλεγμονή και την αυξημένη ευαισθησία στον πόνο.Ταυτόχρονα προάγουν τη σύνθεση ουσιών που έχουν αντιφλεγμονώδη και επουλωτική δράση. Κατά συνέπεια είναι πολύ σημαντική η επικουρική δράση τους σε αυτοάνοσα νοσήματα όπως είναι πχ η ρευματοειδής αρθρίτιδα ,η ελκώδης κολίτιδα ,νοσος Crohn  κλπ 7.   Υγεία των ματιών  Το  Ω 3 λιπαρό οξύ DHA συσσωρεύεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού και είναι απαραίτητο για την διατήρηση της φυσιολογικής όρασης.  Σύμφωνα με μελέτη, άτομα  που κατανάλωναν ψάρια πλούσια σε Ω 3 λιπαρά οξέα είχαν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο εκφύλισης της ωχράς κηλίδας μίας νόσου που προσβάλλει τον αμφιβληστροειδή του ματιού και οδηγεί  σε προοδευτική απώλεια της όρασης.

Ω 6  ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ

Λινολεϊκό  οξύ  (LΑ)  Μετατρέπεται σε  γ-λινολεϊκό οξύ και αυτό  με τη σειρά του μετατρέπεται σε προσταγλανδίνη  1  με μέτρια αντιφλεγμονώδη δράση. Αραχιδονικό οξύ  (AA)    Μετατρέπεται  σε προσταγλανδίνη 2 που  οδηγεί σε λευκοτριένια με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.              Περιέχονται σε : Καρύδια-Λιναρόσπορο-Φυστίκια-Φυστικοβούτυρο-Σησαμέλαιο-Σογιέλαιο-Σόγια-Ελιές-Ελαιόλαδο-Ηλιέλαιο-Κρόκος αυγού-Ξηρά φρούτα-Δημητριακά-Κινόα-Σπιρουλίνα-Κρόκος-Ηλιοτρόπιο-Σιταροπούλα-Ξύδι-Βούτυρο φοινικιών-Ινδικό καρύδι.    Σε μεγάλες ποσότητες στο Μητρικό γάλα. Συνοπτικά  τα πολυάριθμα οφέλη των Ω 6 λιπαρών οξέων : Προλαμβάνουν παθήσεις  όπως  υπέρταση, διαβήτης τύπου 2, ρευματοειδής αρθρίτιδα, προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος , έκζεμα, ψωρίαση. Σημαντικός δείκτης υγείας είναι η αναλογία  Ω 3 / Ω 6 λιπαρών οξέων.                              Επειδή και τα δύο μεταβολίζονται από το ίδιο ένζυμο, υψηλή πρόσληψη του ενός μειώνει τη δυνατότητα αξιοποίησης του άλλου από τον οργανισμό.  Η γενική σύσταση για την αναλογία πρόσληψης των είναι :  Ω 3 / Ω 6  =  1/4.

Ω 9  ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ

Τα  Ω-9 είναι μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.  Ο οργανισμός μπορεί να συνθέσει τα Ω-9 λιπαρά, δεν ισχύει όμως το ίδιο για τα Ω-3 και τα Ω-6, επομένως αυτά πρέπει να λαμβάνονται μέσω της διατροφής.  Ο κύριος εκπρόσωπος είναι το ελαϊκό οξύ, το οποίο ευρίσκεται σε φυτικές τροφές όπως η ελιά, το ελαιόλαδο (56 – 84 % των λιπαρών οξέων του) οι ξηροί καρποί (κάσιους, καρύδια, φιστίκια και αμύγδαλα) , το αβοκάντο. Το ελαϊκό οξύ είναι ωφέλιμο για την καρδιαγγειακή υγεία, καθώς αυξάνει την HDL (καλή) χοληστερόλη και μειώνει την LDL (κακή).  Το ελαϊκό οξύ χαρακτηρίζει τη μεσογειακή δίαιτα γνωστή παγκοσμίως.

Η ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΩΜΕΓΑ-3 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ

Συνιστάται η εξέταση για τα Ω 3 λιπαρά οξέα να γίνεται αρχικά σαν μια μέτρηση αναφοράς και να επαναλαμβάνεται μετά από 4 εως 6 βδομάδες μετά από  συγκεκριμένη διατροφή ή λήψη συμπληρωμάτων.  Η εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται 2 φορές τον χρόνο για  παρακολούθηση. Τώρα γίνεται και στην Ελλάδα.  Κατά την αίμοληψία για την εξέταση Ω 3 δεν χρειάζεται κάποιος να είναι νηστικός.

Ημερήσιες ανάγκες σε Ω 3 λιπαρά οξέα

Υγιείς                                                                                         650  mg

Καρδιοπαθείς                                                                      1.000  mg

Ασθενείς με αυξημένα Τριγλυκερίδια                     2.000  mg

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΑΣ

Στην απλή εξέταση αίματος μετράμε τέσσερις παραμέτρους :

1.  Τό λόγο AA : EPA : Αποτελεί μέτρο της υπάρχουσας φλεγμονής .                                               Η άριστη τιμή είναι 1,5 – 3,0. 2. Την τιμή των Ω 3 :  Αποτελεί ένδειξη για τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.                                  Η άριστη τιμή είναι είναι  > 7,2 . 3. Την τιμή του DHA : Αποτελεί ένδειξη για τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.
Η άριστη τιμή είναι   > 4,5 . Εάν το αποτέλεσμα των Ω 3 είναι μεγαλύτερο από 7,2 και το αποτέλεσμα του DHA είναι μεγαλύτερο από 4,5 , υπάρχουν κατά 32% λιγότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων . 4. Την τιμή των EPA + DHA        Η άριστη τιμή είναι  > 4,6 . Εάν η τιμή αυτών είναι μεγαλύτερη από 4,6 ο κίνδυνος θανάτου  από καρδιακή προσβολή μειώνεται κατά 70%

Περιεκτικότητα  σε  Ω 3 (mg / 100 g  ψαριού)

Κολιός                      2.500

Πέστροφα               2.000

Σολωμός                  1.800

Ρέγγα                        1.700        Πηγή :  Cleveland Clinic , OHIO , U.S.A.

Αντζούγες                1.400

Τόνος                        1.200

Λαβράκι                      600

Γαρίδα                         300

Περιεκτικότητα σε ΕΡΑ και DHA μερικών ψαριών της Μεσογείου

                      EPA mg/100gr ψαριού     DHA mg/100gr ψαριού

Σκουμπρί                     850                                     1.050

Καπόνι                          630                                        720

Σαρδέλα                       390                                     1.020

Μελανούρι                   230                                        730

Γαύρος                         240                                        560

Γόπα                              230                                        630 Πηγή :  Ζlatanos  & 

Μαρίδα                          160                                        450 Sagredos

Σαφρίδι                          100                                        160

Λιθρίνι                            100                                        120

Βακαλάος                       50                                        130

Κυπρίνος                         10                                          20

Πηγές  :   Harvard University,ΜΑ,U.S.A. , Cleveland Clinic,OH,U.S.A.

Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης , Ζlatanos & Sagredos https://www.sciencedirect.com 2�

Πρόταση κατασκευής γέφυρας που συνδέει δύο νησιά.

Ἀπόστολος Βρανᾶς  M.Ed. Καθηγητής Αγγλικών , 26 July 2018

Απόσπασμα που αφορά στη Γέφυρα Καλύμνου–Λέρου

Το πλήρες άρθρο , στη δ/νση : https://www.antibaro.gr/article/19799?fbclid=IwAR1TlDOOeWjS_MXXzMHkmGCzY2Cn4JyZ4fBvH5pK1jf2OHBMg8Cm9v0rM4c

Ἄνδρος – Τῆνος     Μῆλος – Κίμωλος     Κἀλυμνος – Λέρος     Φολέγανδρος – Σίκινος

Κἀλυμνος – Λέρος

Ἀναλυτικὴ Προτει-νόμενη Διαδρομὴ

Κάλυμνος > Μεγάλο Γλαρονήσι > Μικρὸ Γλαρο-νήσι > Βελόνα > Λέρος

Ἀπόσταση ἀκτῶν                       2, 070  m

Μέγιστη ἀπαιτούμενη γέφυρα      760  m

Μέγιστο βάθος προτ.  διαδρομῆς    60  m

Πληθυσμοὶ ’11  

           Κἀλυμνος  :  16,179             Λέρος  :  7,917  

Ἔκταση (χμ²)

Κἀλυμνος  :  111.1     Λέρος : 54,1                                                                            

Οἱ ἐκτάσεις τῶν νησιῶν ἀνευρέθησαν στὴ Βικιπαιδεία

Πυκνότητα Πληθ. ’11 (ἄτομα/χμ²)

 Κἀλυμνος  :  145.63                   Λέρος  : 146.34

Η ζεύξη  Κάλυμνου – Λέρου θὰ εἶχε τὸ μικρότερο κατὰ κεφαλὴν μῆκος ἔργου (καί χονδρικά καὶ κόστος ἔργου) 

 Κρίνεται ἀπαραίτητο νὰ σημειωθοῦν τὰ παρακάτω:

   α) Οἱ ἀποστάσεις ἔχουν μετρηθεῖ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ προγράμματος Google Earth καὶ τὴ βασικὴ λογικὴ ‘ἀπὸ ἀκτὴ σὲ ἀκτὴ’ (προφανῶς, πάνω στὴν ξηρὰ κατασκευάζονται κάποιες προεκτάσεις).  Ἐπιπλέον, πρέπει νὰ ληφθεῖ ὑπ’ὄψιν ὅτι σὲ ζεύξεις ὅπου χρησιμοποιοῦνται βραχονησίδες, ἡ διαδρομὴ πάνω σὲ αὐτὲς ἔχει μετρηθεῖ ὡς εὐθεία, ἐνῶ μπορεῖ εἶναι μέχρι καὶ 33% μεγαλύτερη λόγῳ τῶν ὅποιων ὑψομετρικῶν διαφορῶν καὶ τῆς ἀνάγκης οἱ μεγάλες βραχονησίδες νὰ διατηροῦνται σὲ ἐνιαῖα ‘οἰκόπεδα’ ὥστε νὰ εἶναι πιὸ ἀξιοποιήσιμες.              Ἐπιπλέον, οἱ βυθομετρήσεις τῶν περασμάτων ἔγιναν μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἠλεκτρονικοῦ χάρτη https://webapp.navionics.com/?lang=en#boating@0&key=e%60l_FyyttC.

     β) Ἡ ζεύξη Κάλυμνου – νησίδας Μεγάλο Γλαρονήσι – νησίδας Μικρὸ Γλαρονήσι – νησίδας Βελόνα – Λέρου, παρότι εἶναι τὸ τρίτο πλατύτερο πέρασμα, λόγῳ τῆς διάταξης τῶν βραχονησίδων θὰ ἀπαιτοῦσε τὴ μικρότερη γέφυρα .                              Το βάθος τοῦ περάσματος εἶναι βατὸ ὡς πρὸς τὴ θεμελίωση καὶ τὴν κατασκευὴ τῶν πυλώνων.

     γ) Ἡ μελέτη δὲν εἶναι γραμμένη ἀπὸ τεχνικὸ καί, ἄρα, ὁ ὑπολογισμὸς τοῦ τελικοῦ κόστους τοῦ κάθε ἔργου ξεφεύγει ἀπὸ τὰ πλαίσιά της. Σὲ μία ἁπλοϊκὴ προσέγγιση, ἂν κάποιος ἀφαιροῦσε ἀπὸ τὸ κόστος τῆς γέφυρας ‘Χαρίλαος Τρικούπης’ (€630.000.000) ἕνα ποσοστὸ λόγῳ τοῦ ὀργίου ὑπερτιμολογήσεων ἐν ὄψει τῆς Ὀλυμπιάδας τοῦ 2004 (ἔστω ἕνα 15%) καὶ ἔκοβε τὸ ὑπόλοιπο κατασκευαστικὸ κόστος στὰ δύο (ἡ γέφυρα Ρίου-Ἀντιρρίου εἶναι τεσσάρων λωρίδων (δύο ἀνὰ κατεύθυνση) καθὼς ἑνώνει δύο ἐθνικὲς ὁδούς καὶ ἔχει πεζόδρομο καὶ ποδηλατόδρομο – ἐνῶ ἡ μελέτη προτείνει τὴν κατασκευὴ γέφυρας δύο λωρίδων μὲ δύο πεζοδρόμια ἐκατέρωθεν – σύν τὸ γεγονὸς ὅτι χρειάζεται λιγότερη ἀντισεισμικὴ προστασία, μᾶς δίνει ὡς θεωρητικὸ ἀποτέλεσμα ὅτι ἡ κατασκευὴ μίας γέφυρας τέτοιων προδιαγραφῶν ἴσου μήκους μὲ τὴ γέφυρα Ρίου-Ἀντιρρίου θὰ μποροῦσε νὰ κοστίζει περίπου €270,000,000).   

     δ) Θὰ δημιουργοῦσε τὸ μεγαλύτερο πληθυσμιακὸ συγκρότημα ἀπὸ τὶς τέσσερις ἐξεταζόμενες περιπτώσεις, πρᾶγμα θετικὸ ἀπὸ οἰκονομικῆς ἄποψης, μὲ τὰ ἀρνητικὰ ὅμως στοιχεῖα ὅτι καὶ τὰ δύο εἶναι πολὺ πυκνοκατοικημένα νησιά μὲ σχετικὰ ὑψηλοὺς δεῖκτες ἀνεργίας καί, ἅρα, ἡ ὅποια ἐπαύξηση τοῦ πληθυσμοῦ ἴσως νὰ μὴν ἦταν ἰδιαίτερα ἐπιθυμητή.       Μία πιθανὴ σύζευξή τους, δὲ θὰ ἔπρεπε νὰ συνδυαστεῖ μὲ συγχώνευση τῶν δύο Δήμων καὶ δημιουργία ἑνὸς ἑνιαίου (λόγῳ τοῦ παραμεθόριου χαρακτήρα τῶν νησιῶν) ἀλλά, ὅπως καὶ στὶς δύο προηγούμενες περιπτώσεις, θὰ μποροῦσε νὰ συνδυαστεῖ μὲ τὴ συγχώνευση τῶν δύο λεωφορειακῶν κοινοπραξιῶν σὲ μία γιὰ τὴν καλύτερη ἀξιοποίηση μίας λεωφορειακῆς γραμμῆς ποὺ νὰ ἐνώνει τὰ δύο λιμάνια ἤ/καὶ τὸ κάθε λιμάνι μὲ τὰ ἀξιοθέατα τοῦ ἄλλου νησιοῦ.      Κάποιες ἀπὸ τὶς βραχονησίδες θὰ μποροῦσαν νὰ ἀξιοποιηθοῦν ἐμπορικὰ ἢ πρὸς κάποιας ἄλλης μορφῆς ἐκμετάλλευση.

Σημαντικὸ στοιχεῖο στὴ συγκεκριμένη περίπτωση εἶναι ὁ γεωστρατηγικὸς παράγοντας· παρότι καμμία ἀπὸ τὶς μελετώμενες βραχονησίδες δὲν ἔχουν ὀνομαστικὰ διεκδικηθεῖ ἀπὸ τὴ γείτονα Τουρκία (τουλάχιστον, ὅσο μπόρεσε νὰ διακριβωθεῖ στὰ πλαίσια αυτῆς τῆς μελέτης), κάθε ἀναπτυξιακὸ ἔργο στὴν παραμεθόριο καὶ κάθε κατοχύρωση βραχονησίδας ὡς ἑλληνικῆς εἶναι κρίσιμα καὶ ἀπολύτως ἐπιθυμητά !  Ἐπιπλέον, τουλάχιστον ἡ Λέρος πλήττεται ἄμεσα ἀπὸ τὴ λαθρομετανάστευση καὶ προσφυγιὰ καὶ κάθε ἀναπτυξιακὴ βοήθεια θὰ ἦταν καλοδεχούμενη.

Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον.

Ευνουχισμένοι διανοούμενοι , μικροί , ανίκανοι και τυφλοί κυβερνήτες.

Να νοσταλγείς τον τόπο σου ζώντας στον τόπο σου , τίποτα δεν είναι πιο πικρό.

Η υψηλότερη μορφή της Άνοιξης που ξέρω : μια ελληνική Μεγάλη Εβδομάδα.

Είτε βραδιάζει , είτε φέγγει , μένει λευκό το γιασεμί.

Γιώργος Σεφέρης

Το γινόμενο των μυριστικών χόρτων επί την αθωότητα δίνει πάντοτε το σχήμα κάποιου Ιησού Χριστού.

Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα , στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά , ένα αμπέλι κι ένα καράβι.
Που σημαίνει : με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.

Ένα δειλινό στο Αιγαίο περιλαμβάνει τη χαρά και τη λύπη σε τόσο ίσες δόσεις που δεν μένει στο τέλος παρά η αλήθεια.

Σελτζούκοι , ροπαλοφόροι καραδοκούν , Χαγάνοι , ορνεοκέφαλοι βυσσοδομούν , Σκυλοκοίτες , νεκρόσιτοι και ερεβομανείς κοπροκρατούν το μέλλον.

Οδυσσέας Ελύτης